Wielu kierowców, zwłaszcza tych z większym stażem, przyzwyczajonych jest do wożenia ze sobą kompletu dokumentów pojazdu. Jednak przepisy zmieniły się w ostatnich latach, a część dokumentów przestała być obowiązkowa podczas kontroli drogowej. Mimo to warto wiedzieć, które z nich wciąż należy mieć przy sobie, a które – choć nieobowiązkowe – mogą okazać się niezwykle przydatne w codziennym użytkowaniu auta. Oto kompleksowy poradnik, co powinno znaleźć się w schowku Twojego samochodu.
Prawo jazdy – dokument, który musisz mieć przy sobie
To absolutna podstawa. W świetle obowiązujących przepisów prawa jazdy jest jedynym dokumentem, który każdy kierowca musi mieć przy sobie w trakcie prowadzenia pojazdu. Brak tego dokumentu podczas kontroli drogowej wiąże się z możliwością otrzymania mandatu. W przypadku kolizji lub konieczności spisania danych uczestników zdarzenia, posiadanie prawa jazdy pozwala szybko i jednoznacznie potwierdzić swoją tożsamość oraz uprawnienia do kierowania pojazdem.
Dowód rejestracyjny – nieobowiązkowy, ale nadal przydatny
Od 1 października 2018 roku nie ma obowiązku posiadania przy sobie dowodu rejestracyjnego pojazdu podczas kontroli drogowej – dane są dostępne w systemie CEPiK. W praktyce jednak ten dokument może być bardzo pomocny. Warto mieć go ze sobą np. podczas wizyty w serwisie, przy sprzedaży pojazdu, wyjeździe za granicę lub w przypadku stłuczki, gdzie szybkie podanie danych technicznych auta może przyspieszyć proces likwidacji szkody.
Polisa OC – cyfrowo wystarczy, ale kopia ułatwia życie
Podobnie jak dowód rejestracyjny, obowiązkowe ubezpieczenie OC jest dziś rejestrowane w systemie i dostępne dla służb kontrolnych online. Nie trzeba więc mieć przy sobie papierowej wersji polisy. Mimo to, warto wozić wydrukowaną kopię lub zapisać dokument na telefonie. W razie stłuczki łatwiej będzie przekazać dane ubezpieczyciela drugiej stronie lub skontaktować się z własnym towarzystwem ubezpieczeniowym bez konieczności szukania informacji na ostatnią chwilę.
Dowód osobisty – nieobowiązkowy, ale może się przydać
Choć nie jest to dokument wymagany prawem do prowadzenia pojazdu, dowód osobisty może okazać się potrzebny w sytuacjach, gdy konieczne jest potwierdzenie tożsamości – na przykład w przypadku kolizji drogowej, udziału w zdarzeniu wymagającym spisania oświadczenia lub kontaktu z policją. Warto mieć go przy sobie jako uzupełnienie dokumentów kierowcy.
Dokumenty dodatkowe, które warto mieć w aucie
✅ Karta pojazdu
Nie jest obowiązkowa na co dzień, ale przydaje się przy sprzedaży auta, rejestracji pojazdu czy w niektórych sytuacjach serwisowych. Warto mieć ją w domu lub w bezpiecznym miejscu, ale kopię można trzymać w samochodzie.
✅ Potwierdzenie przeglądu technicznego
Dane o ważnym przeglądzie są dostępne elektronicznie, jednak niektóre warsztaty lub punkty diagnostyczne wręczają potwierdzenia na papierze. Taki dokument może pomóc udowodnić, że pojazd jest sprawny, np. przy sprzedaży lub w spornej sytuacji z policją.
✅ Zielona karta
Jeśli planujesz podróż samochodem do krajów spoza UE, które nie honorują polskiej polisy OC, zielona karta potwierdzająca ubezpieczenie będzie niezbędna. Warto zadbać o jej wyrobienie z wyprzedzeniem przed wyjazdem.
✅ Formularz oświadczenia sprawcy kolizji
Gotowy druk może znacznie ułatwić spisanie danych po drobnym wypadku bez udziału policji. Warto wozić go w schowku wraz z długopisem.
✅ Kontakt do ubezpieczyciela i assistance
Numer alarmowy do ubezpieczyciela, numer polisy oraz dane kontaktowe warto mieć zawsze pod ręką – zapisane w schowku, na karteczce lub w telefonie. W sytuacji stresowej, jaką jest awaria lub kolizja, szybki dostęp do tych informacji może zaoszczędzić wiele nerwów.
Dokumenty dla kierowców zawodowych
W przypadku kierowców zawodowych zakres wymaganych dokumentów jest znacznie szerszy. Poza prawem jazdy wymagane mogą być również: karta kierowcy do tachografu, świadectwo kwalifikacji zawodowej, książka czasu pracy czy zezwolenia na przewóz towarów. Brak któregoś z tych dokumentów może skutkować poważnymi konsekwencjami – również finansowymi.
Brak dokumentu a konieczność wezwania lawety – kiedy może się to zdarzyć?
W większości przypadków brak dokumentu, który kierowca powinien mieć przy sobie, skutkuje mandatem lub pouczeniem, ale są sytuacje, w których pojazd może zostać odholowany na lawecie, a jego dalsze użytkowanie zostanie tymczasowo zabronione. Dzieje się tak przede wszystkim wtedy, gdy:
Pojazd nie ma ważnego badania technicznego, co zostanie odnotowane w systemie CEPiK. Jeśli stan techniczny budzi wątpliwości funkcjonariuszy, a diagnosta odmówiłby dopuszczenia auta do ruchu, pojazd może zostać uznany za zagrażający bezpieczeństwu i odholowany.
Brakuje obowiązkowego ubezpieczenia OC – choć dane te są również widoczne w systemie, to brak ważnej polisy skutkuje natychmiastowym zakazem dalszej jazdy i możliwością odholowania pojazdu. Dodatkowo kierowcy grozi wysoka kara finansowa z UFG.
Brak uprawnień do kierowania pojazdem (np. brak prawa jazdy lub jego cofnięcie) – jeśli kierowca nie ma prawa jazdy lub dokument ten jest nieważny, policja może zdecydować o odholowaniu samochodu na parking policyjny.
Zatrzymany dowód rejestracyjny – jeśli z jakiegoś powodu dowód rejestracyjny został zatrzymany wcześniej (np. z powodu niesprawnego układu hamulcowego lub wycieku płynów), a kierowca mimo to korzysta z pojazdu, może zostać zatrzymany i zmuszony do wezwania lawety.
W każdej z tych sytuacji kontynuowanie jazdy byłoby niezgodne z przepisami i stanowiłoby zagrożenie dla bezpieczeństwa. Dlatego tak ważne jest, by regularnie sprawdzać stan techniczny pojazdu oraz aktualność dokumentów – nie tylko po to, by uniknąć mandatu, ale również po to, by nie utknąć na środku drogi z koniecznością wezwania pomocy drogowej.
Podsumowanie
Przepisy się zmieniają, ale zasada pozostaje ta sama – lepiej być przygotowanym niż zaskoczonym. Mimo że cyfryzacja ułatwia życie kierowcom, nadal warto mieć przy sobie zestaw kluczowych dokumentów. Niektóre są obowiązkowe z mocy prawa, inne mogą ułatwić życie w razie problemów na drodze. Sprawdź, co masz w schowku i uzupełnij brakujące dokumenty – dla własnego bezpieczeństwa i spokoju ducha.